Düşünce Obsesyonu, Takıntılı Düşünce Bozukluğu Nedir?

Takıntı hastalığından bir diğeri olan düşünce obsesyonu (takıntılı düşünce bozukluğu), konuşurken ve yazarken dili anormal ifade etme yollarına yol açan düzensiz bir düşünme biçimidir. Şizofreni hastalığının birincil semptomlarından biridir, ancak mani ve depresyon gibi diğer zihinsel bozukluklarda da bulunabilir.

Çoğu insan zaman zaman düşünce bozukluğu belirtileri gösterdiğinden düşünce obsesyonu teşhis edilmesi ve tedavisi en zor zihinsel bozukluklardan biridir. Bazı insanlar sadece yorgun olduklarında düşünce bozukluğu gösterebilirler.

20’den fazla düşünce bozukluğu alt tipi vardır.

Düşünce Obsesyonu, Takıntılı Düşünce Bozukluğu Türleri ve Belirtileri

Düşünce bozukluğu, bilimsel literatüre ilk olarak 1980’lerde, şizofreninin bir belirtisi olarak tanımlandığında girdi. En basit tanımı, fikirlerin organizasyonu ve işlenmesindeki herhangi bir rahatsızlıktır.

Her tür düşünce obsesyonu kendine özgü semptomlara sahiptir. Bununla birlikte, fikirlerin birbirine bağlılığında bir bozulma her çeşit düşünce bozukluğunda görülür. Çoğu insan için düşünce bozukluğunun bazı semptomlarını ara sıra göstermesi yaygın olsa da, düşünce bozukluğu, iletişim yeteneğini olumsuz yönde etkileyene kadar sınıflandırılmaz.

En yaygın düşünce bozukluğu türlerinden bazıları şunlardır:

Aloji

Aloji; düşüncenin ve konuşmanın fakirleşmesi, konuşma yoksulluğudur. Alojisi olan kişiler, sorulara kısa ve ayrıntısız yanıtlar verirler. Bu düşünce bozukluğuna sahip kişiler, istenmedikçe nadiren konuşurlar. Alojiyi genellikle demans (hafızayı, düşünmeyi ve sosyal becerileri etkileyen bir grup semptom-Alzheimer gibi) veya şizofreni hastalarında görürüz..

Blokaj

Düşünce blokajı (engelleme) olan kişiler genellikle cümlenin ortasında aniden susarlar. Birkaç saniye veya dakika duraklarlar. Tekrar konuşmaya başladıklarında genellikle farklı bir konudan bahsederler. Düşünce blokajı, şizofreni hastalarında yaygındır.

İkincil Düşünce (Circumstantiality)

İkincil düşünme veya ikinci derece konuşma olarak da bilinen düşünce bozukluğuna sahip kişiler, konuşmalarında veya yazılarında genellikle aşırı alakasız ayrıntılara yer verirler. Ana konuya geri dönmeden önce birçok gereksiz ayrıntı sağlarlar.

Tınısal Ahenk (Clanging)

Tınısal ahenk düşünce sürecine sahip bir kişi, kelime seçimlerini kelimenin anlamından çok kelimenin telaffuzuna göre yapar. Tekerlemeler, aliterasyonlar (şiir ya da düzyazıda bir uyum yaratmak amacıyla, aynı sesin veya hecenin tekrarlanması) veya kelime oyunları kullanmaya güvenir ve  bu nedenle mantıklı olmayan cümleler oluşturur. Clanging düşünce bozukluğu maninin yaygın bir belirtisidir.

Sapma (Derailment)

Sapmalı düşünce bozukluğuna sahip bir kişi, yalnızca yarı ilişkili fikirlerin zincirlerinde konuşur. Fikirleri genellikle konuşma konusundan giderek uzaklaşır. Örneğin, tavuklar hakkında konuşmaktan kafasındaki saça, oradan da sizin ayakkabınıza atlar.

Konsantrasyonsuz Konuşma

Konsantrasyonsuz konuşma düşünce bozukluğu olan bir kişi bir konuyu sürdürmekte zorlanır. Konular arasında hızla geçiş yapar ve iç ve dış uyaranlarla dikkati dağılır. Genellikle mani olan kişilerde görürüz.

Örneğin, dikkati dağılan bir konuşma sergileyen biri, size öğretmeninden bahsederken aniden cümlesinin ortasında gözlüğünüzü nereden aldığınızı sorar.

Ekolali

Ekolalisi olan kişiler iletişim kurmakta zorlanırlar. Düşüncelerini ifade etmek yerine sıklıkla duydukları sesleri ve kelimeleri tekrar ederler. Örneğin, bir soruyu cevaplamak yerine soruyu tekrarlayabilirler.

Ekolali, anında ekolali ve gecikmeli ekolali diye iki  gruba ayırabiliriz. Anında ekolali bir sözcük ya da cümlenin duyulduğu anda tekrarlanmasıdır. Gecikmeli ekolali ise daha önceden duyulmuş olan, örneğin günler öncesinden duyulan bir reklam repliğinin, aradan süre geçtikten sonra tekrarlanmasıdır.

Diğer Düşünce Obsesyonu, Takıntılı Düşünce Bozukluğu Türleri

Johns Hopkins Psikiyatri Rehberi, 20 tür düşünce bozukluğunu listeler. Bunlardan bazıları şunlardır:

Parafazik Hata: Sürekli yanlış kelime telaffuzu veya dil sürçmeleri
Stilize Konuşma: Aşırı resmi veya modası geçmiş alışılmadık bir dil kullanmak
Hedef Kaybı: Bir konuyu sürdürmekte zorluk ve bir noktaya gelememe
Neolojizm: Bilinmedik yeni kelimeler üretmek
Tutarsızlık: “Kelime salatası” olarak bilinen, rastgele kelime koleksiyonları ile konuşma.

Düşünce Obsesyonu, Takıntılı Düşünce Bozukluğuna Ne Neden Olur?

Düşünce bozukluğunun nedeninin ne olduğu iyi bilinmemektedir. Bu bozukluk belirli bir bozukluğun belirtisi değildir, ancak genellikle şizofreni ve diğer akıl sağlığı sorunları olan kişilerde görüyoruz.

Şizofreninin nedeni de bilinmemektedir, ancak biyolojik, genetik ve çevresel faktörlerin hepsinin katkıda bulunabileceği düşünülmektedir.

Düşünce bozukluğunun semptomları çok değişkendir, bu nedenle uzmanlar altta yatan tek bir neden bulamıyor. Araştırmacılar, düşünce bozukluğu semptomlarına neyin yol açabileceği konusunda halen tartışıyorlar.

Araştırmacıların bazıları bunun beynin dille ilgili bölümlerindeki değişikliklerden kaynaklandığına inanıyor, diğerleri beynin daha genel bölümlerindeki sorunlardan kaynaklanabileceğini inanıyor.

Düşünce Obsesyonu, Takıntılı Düşünce Bozukluğu Oluşmasında Risk Faktörleri Nelerdir?

Düşünce bozukluğu, şizofreni ve psikozun tanımlayıcı semptomlarından biridir. İnsanlar ayrıca aşağıdakilere sahipse, düşünce bozukluğu geliştirme riski daha yüksektir:

• Duygudurum bozuklukları
• Bipolar bozukluk
• Depresyon
• Travmatik beyin hasarı
• Anksiyete
• Şizofreni

Araştırmalara  göre, epilepsili kişilerin genel nüfusa kıyasla şizofreni ve psikoz geliştirme riski daha yüksektir.

Travmatik bir beyin hasarı, şizofreni ve depresyon, bipolar bozukluk ve anksiyete bozuklukları gibi diğer zihinsel bozuklukları geliştirme riskinizi artırır.

Aşağıdaki risk faktörleri ayrıca şizofreni ve buna bağlı olarak düşünce bozukluğu için risk faktörleri olabilir:

• Stres
• Zihin değiştiren ilaçların kullanımı
• İnflamatuar ve otoimmün hastalık
• Doğumdan önce toksik kimyasallara maruz kalma

Ne Zaman Doktora Görünmeli?

İnsanların ara sıra düşünce bozukluğu belirtileri göstermesi nadir değildir. Bununla birlikte, bu belirtiler iletişim sorunlarına neden olacak kadar sık ​​veya şiddetliyse, bir doktorla konuşmak iyi bir fikirdir.

Düşünce bozukluğu zihinsel bir bozukluğun belirtisi olabilir. Şizofreni gibi birçok zihinsel bozukluk ilerleyicidir ve tedavi olmadan düzelmez. Bununla birlikte, zihinsel bozukluğu olan kişiler genellikle semptomlarının farkında değildir ve bir aile üyesi veya arkadaşının yardımına ihtiyaç duyarlar.

Tanıdığınız birisinde aşağıdaki belirtileri fark ederseniz, onları bir doktora görünmeye teşvik etmek isteyebilirsiniz:

• Halüsinasyonlar
• Düzensiz düşünce veya konuşma
• Kişisel hijyeni ihmal etmek
• Duygu eksikliği
• Yüz ifadesi eksikliği
• Sosyal hayattan çekilme

Düşünce Obsesyonu, Takıntılı Düşünce Bozukluğu Tedavisi

Düşünce bozukluğu tedavisi, altta yatan tıbbi durumu hedefler. İki temel tedavi türü ilaç tedavisi ve psikoterapidir.

İlaç tedavisi

Düşünce bozukluğunun nedenine bağlı olarak antipsikotik ilaçlar reçete edilebilir. Bu ilaçlar beyin kimyasal dopamin ve serotonini dengeleyebilir.

Psikoterapi

Psikoterapi, insanların düşüncelerini daha gerçekçi olanlarla değiştirmelerine yardımcı olur ve onlara bir hastalığın nasıl yönetileceğinin yollarını öğretir.

Düşünce bozukluğu semptomlarını etkili bir şekilde yönetebilen tedaviler mevcuttur ve bir doktor, altta yatan duruma göre doğru tedavi yöntemini belirlemeye yardımcı olabilir.

Sonuç

Düşünce bozukluğu, olağandışı konuşma ve yazmaya yol açan düzensiz bir düşünme biçimidir. Düşünce bozukluğu olan kişiler başkalarıyla iletişim kurmakta güçlük çekerler ve bir sorunları olduğunu fark etmekte zorlanabilirler. Birinin düşünce bozukluğu sorunu olduğundan şüpheleniyorsanız, onu tıbbi yardım almaya teşvik edin.

Ayrıca bakabilirsiniz: Takıntılı Düşünceleri Durdurmanın 7 Yolu

Bu makale de ilginizi çekebilir: Kompulsif Konuşma Bozukluğu Nedir?

Siz de düşünce bozukluklarına dair görüşlerinizi yorum yaparak paylaşabilirsiniz…